تصویبنامه هیات وزیران درخصوص «آئین نامه تولید، دانش بنیان و اشتغال زایی در صنعت نفت» طی نامه شماره 77900 توسط معاون اول رییس جمهور ابلاغ شد.
هیات وزیران به پیشنهاد مشترک وزارت نفت و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و به منظور تحقق تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین و به استناد قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوریها و اختراعات - مصوب 1389 - و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آئین نامه تولید دانش بنیان و اشتغال زایی در صنعت نفت را به شرح زیر تصویب کرد:
آئین نامه تولید، دانش بنیان و اشتغال زایی در صنعت نفت
ماده 1- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بکار میروند:
1- شرکت دانش بنیان: شرکت یا مؤسسه خصوصی و یا تعاونی که به منظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات در حوزه فناوریهای برتر و با ارزش افزوده فراوان تشکیل شده و به تأیید معاونت علمی و فناوری رییس جمهور رسیده باشند.
2 - فهرست بلند سازندگان و تأمین کنندگان (وندورلیست - AVL): فهرستی از سازندگان معتبر پذیرفته شده براساس معیارهای سیاستها و راهبردهای وزارت نفت برای تامین کالا و یا خدمات خاص مد نظر صنعت نفت.
٣- هسته فناور: مراکز تحقیق و توسعه و شتاب دهندههای نوآوری دارای مجوز از مراجع ذیصلاح و همچنین تیمهای فناور و صاحب ایده مستقر در پژوهشکده ها، پارکهای علم و فناوری، مراکز نوآوری و مراکز رشد دانشگاهی که مبتنی بر نوآوری حاصل از پژوهش و طراحی، نوآوری در مدل کسب و کار و یا ارائه خدمات نوین تخصصی به منظور تجاری سازی نتایج تحقیقات، فعالیت میکنند.
4- زیست بوم نوآوری و فناوری: مجموعهای از شرکتها (اعم از بزرگ و کوچک)، پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد، شتاب دهنده ها، مراکز نوآوری، صندوقهای تأمین سرمایه و کلیه نهادهای ذینفع در بخشهای دولتی و خصوصی که در راستای توسعه مشترک فناوری و نوآوری با یکدیگر تعامل داشته و منابع و قابلیتهای خود را به اشتراک گذاشته و تعامل هم افزا دارند.
5 - شرکتهای زایشی: شرکتهایی که به واسطه واگذاری بخشی از یک شرکت بزرگ یا دانشگاه، به منظور حضور مؤثرتر در بازار رقابت و تمرکز بیشتر بر انجام فعالیتهای نوآورانه و دانشی، به صورت یک نهاد مستقل راه اندازی میشوند.
6- زنجیره ارزش صنعت نفت: مجموعه عملیاتی که در حوزههای مختلف بالادست، میان دست و پایین دست صنعت نفت و گاز، پالایش و پتروشیمی به صورت زنجیر گونه انجام میگیرد تا به تولید محصولات، خلق ارزش و تولید ثروت از دانش منجر شود.
7- رویداد فناورانه: رویدادی که با هدف ارائه نیازهای فناورانه، شناسایی راهکارهای مربوط و توسعه همکاریهای فناورانه و تجاری بین سازمانها، نهادها، شرکتهای دانش بنیان و نوآفرین (استارت آپ) فعال در صنعت نفت و گاز برگزار میشود.
8- وزارت: وزارت نفت
9- معاونت: معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور
ماده 2 - وزارت نفت موظف است با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور نسبت به توسعه و تقویت زیست بوم نوآوری و فناوری اقدام نماید. دستورالعمل مرتبط با این ماده با تأکید بر استفاده از خدمات شرکتهای دانش بنیان به صورت زنجیرهای و سایر ظرفیتهای موجود و استفاده از محصولات شرکتها و موسسات دانش بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری به صورت زنجیرهای ظرف دو ماه تدوین و توسط وزیر نفت ابلاغ میشود.
ماده 3- معاونت: معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور موظف است ظرف سه ماه با همکاری وزارت براساس سند تلفیقی راهبرد (استراتژی) فناوری که توسط وزارت نفت و معاونت: معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور تهیه و ابلاغ میشود، از طریق برگزاری رویدادهای فناورانه نسبت به اعلام تقاضاهای فناورانه و نیازهای وارداتی صنعت نفت و ثبت آنها در سامانههای به هم رسانی نیاز و توانمندی عرضه و تقاضا) و نظام ایدهها و نیازها (نان) اقدام نماید. -
ماده 4- وزارت نفت موظف است با رعایت قوانین و مقررات ذی ربط ظرف چهار ماه نسبت به در ساختارها، فرآیندها و وظایف خود مرتبط با پژوهش و فناوری با استقرار نظام نوآوری باز و دانش مشارکت مراکز علمی و فناوری اقدام نماید.
ماده 5- وزارت نفت با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور موظف است ظرف دو ماه دستورالعمل بازنگری نظام ارزیابی پیمانکاران (نظیر شرکتهای اکتشاف و تولید)، سازندگان و تأمین کنندگان را به نحوی که دانش بنیان شدن آنها را تسهیل نماید، با تاکید بر خودکفایی در تولید مواد، تجهیزات و خدمات مورد نیاز صنعت نفت، تسهیل ورود شرکتهای دانش بنیان تولید کننده تجهیزات، مواد و خدمات به فهرست بلند سازندگان و تأمین کنندگان (وندورلیست) داخلی و خارجی را تدوین و ابلاغ نماید.
ماده 6- وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت از طریق فراخوان پارک علم و فناوری نفت و گاز نسبت به شناسایی راهکارهای زود بازده کاهش شدت انرژی توسط دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، مراکز رشد و فناوری و شرکتهای دانش بنیان اقدام و طرحهای مرتبط با آن را برای استفاده از ساز و کارهای موضوع ماده (12) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور - مصوب 1394- جهت تصویب به شورای اقتصاد ارایه نماید. شورای اقتصاد موظف است با اولویت نسبت به بررسی طرحهای مزبور اقدام نماید.
ماده 7- بانکها مجازند به منظور حمایت از شرکتهای دانش بنیان و سایر شرکتهای مجری طرحهای بهینه سازی مصرف انرژی با عقد قرارداد سه جانبه فی مابین این شرکتها، بانک و شرکت تابع وزارت نفت، ضمن پذیرش این قرارداد به عنوان تضمین پرداخت تسهیلات، نسبت به تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح (پروژه)های بهینه سازی مصرف انرژی اقدام نمایند به نحوی که بازپرداخت تسهیلات مستقیما از محل سوخت صرفه جویی شده در چهارچوب ماده (12) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور صورت پذیرد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف به حمایت از طریق شورای پول و اعتبار میباشد.
ماده 8- وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت علمی، به منظور حمایت از کسب و کارهای دانش بنیان، با رعایت حقوق مصرف کننده، نسبت به پیشنهاد بازنگری آیین نامه ایجاد بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست، به شورای عالی انرژی کشور با هدف صرفه جویی در مصرف انرژی و فراهم نمودن امکان بهره مندی از انرژی صرفه جویی شده اقدام نماید.
ماده 9 - معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور موظف است با همکاری وزارتخانههای نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی طرح نمونه (پایلوت) بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست را در بخشهای مختلف مصرف کننده (نیروگاه، ساختمان، صنعت و کشاورزی در سه شهر منتخب کشور، برنامه ریزی و اجرا نماید. دستورالعمل اجرایی این ماده ظرف دو ماه توسط معاونت و با همکاری وزارتخانههای مذکور تهیه و ابلاغ میشود.
ماده 10- وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و با مشارکت صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی صنعت نفت به منظور حمایت از شرکتهای دانش بنیان نسبت به ضمانت تسهیلات دریافتی این شرکت با اولویت اجرای طرحهای بهینه سازی مصرف ذیل بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست، ساخت تجهیزات و لوازم موثر در کاهش مصرف انرژی، تحول رقومی (دیجیتال) در صنعت نفت، افزایش ضریب بازیافت از طریق احیای چاههای غیر فعال و کم بازده، گسترش فعالیتهای اکتشافی در حوزه نفت و گاز، مشعل سوزی (فلرینگ) و بازیابی گازهای مشعل، ساخت بار اول محصولات راهبردی (استراتژیک) صنعت (شامل کنشیار (کانالیستهاء تجهیزات، مواد شیمیایی و غیره)، افزایش ضریب پیچیدگی پالایشگاههای کشور، توسعه دانشهای فنی حوزه تولید گاز مایع (LNG) و انرژی هیدروژنی، جلوگیری از هدر رفت اجزای ارزشمند گاز طبیعی از جمله اتان، پروپان و هلیوم و توسعه صنایع وابسته به آن و تکمیل زنجیره ارزش صنایع پایین دستی نفت، گاز و پتروشیمی اقدام نماید.
تبصره - وزارت نفت مجاز است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط به منظور افزایش توان مالی صندوق پژوهش و فناوری غیر دولتی صنعت نفت، از طریق شرکتهای تابع و با استفاده از منابع بند (الف) تبصره (18) قانون بودجه سال 1400 کل کشور و با رعایت دستورالعمل مربوط و با توافق وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به افزایش سرمایه این صندوق تا سقف مبلغ ده هزار میلیارد ریال اقدام نماید.
ماده 11 - وزارت نفت مجاز است با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و با اولویت شرکتها و مؤسسات دانش بنیان و واحدهای مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری نسبت به ایجاد، راه اندازی و گسترش بخشهای پتروشیمیایی اپتروپالایشگاهی متمرکز و هم افزا به منظور توسعه پایین دست صنعت پتروشیمی، اشتغال زایی، تولید ارزش افزوده و جلوگیری از ارزبری در پارکهای علم و فناوری موجود اقدام نماید. همچنین شرکتها و موسسات دانش بنیان و واحدهای مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری مجازند در صورت لزوم خوراک مورد نیاز خود را از طریق واردات و با رعایت قوانین و مقررات مربوط تأمین نمایند.
ماده 12 - معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور موظف است با همکاری وزارت نفت ظرف دو ماه دستورالعمل تسهیل و تسریع ایجاد شرکتهای زایشی از جمله در پژوهشگاه صنعت نفت و سایر واحدهای تابع به نحوی که حقوق مالکیت فکری شرکتها و موسسات دانش بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری و وزارت نفت حفظ شود را تهیه و ابلاغ نماید.
ماده 13 - وزارت نفت موظف است با هدف تکمیل زنجیره ارزش و قطع وابستگی در صنعت نفت، با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و سایر مراکز علمی و صنعتی از طریق شرکتهای تابع ذی ربط، نسبت به ظرفیت سازی برای تولید دانش فنی با قابلیت صلاحیت صدور دانش فنی مورد نیاز اقدام نماید. دستورالعمل مربوط ظرف سه ماه توسط وزارت تهیه و ابلاغ میشود.
ماده 14 - وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با هدف استانداردسازی محصولات دانش بنیان صنعت نفت و گاز، استانداردهای این حوزه را تدوین و به تأیید سازمان ملی استاندارد ایران برساند.
ماده 15 - وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت ظرف دو ماه نسبت به تهیه و ابلاغ دستورالعمل تأسیس مراکز ارزیابی فناوری و آزمایشگاههای مرجع در صنعت نفت و اعطای گواهینامه اقدام نماید.
ماده 16 - معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با همکاری وزارت نفت موظف است ظرف یک ماه پیشنهادات خود را جهت بازنگری مصوبه تولید بار اول اقلام راهبردی و تحریمی با هدف تعمیم حمایتهای این آیین نامه برای توسعه مقیاس اقلام ساخت بار اول به مراجع ذیربط ارایه نماید.
ماده 17 - در راستای حمایت از تولید مواد و تجهیزات راهبردی استراتژیک حوزه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و به منظور کاهش خطر (ریسک) تجاری سازی محصولات دانش بنیان، وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و از طریق شرکتهای بیمه و صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی صنعت نفت، با طراحی ساز و کار بیمهای نوین، جبران خسارتهای احتمالی ناشی از بکارگیری محصولات بیمه و صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی صنعت نفت، با طراحی ساز و کار بیمهای نوین را تضمین نماید. دستورالعمل اجرایی این ماده ظرف دو ماه توسط وزارت نفت، با همکاری معاونت تهیه و ابلاغ میگردد.
ماده 18 - وزارت نفت موظف است به منظور حمایت از تولید دانش بنیان و ایجاد اشتغال از طریق تکمیل زنجیره ارزش در صنعت نفت با ارائه تسهیلات تخفیف خوراک و همچنین مشوقهای مرتبط با صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان از طریق ساز و کار قانونی لازم اقدام نماید.
19 - معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با همکاری وزارتخانههای نفت و صنعت، معدن و تجارت موظف است در راستای تولید پایدار، اشتغال آفرینی و افزایش ارز آوری از تولید مواد شیمیایی و تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت، حداکثر ظرف دو ماه، ساز و کار قانونی تقویت زیر ساختهای صادرات کالاها و خدمات دانش بنیان صنعت نفت شامل ارائه تسهیلات صادرات، معافیتهای مالیاتی و گمرکی، ایجاد مشارکت (کنسرسیوم) های صادراتی، بهره گیری از شبکه خدمات آزمایشگاهی دانش بنیان به منظور ارزیابی، اعتبار سنجی و ارتقای کیفیت محصولات این حوزه و پشتیبانی از تولید کنندگان تجهیزات و مواد ش یمیایی جهت اخذ استانداردها و گواهی نامههای بین المللی و ورود به فهرست بلند سازندگان و تأمین کنندگان (وندورلیست خارجی تهیه و جهت سیر مراحل قانونی به هیئت وزیران ارایه نماید.
ماده 20- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است بودجه لازم برای عملیاتی سازی این آیین نامه را در چهارچوب لایحه بودجه کشور پیش بینی و پس از ابلاغ در اختیار وزارت و معاونت قرار دهد.
ماده 21- وزارت نفت موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور ظرف سه ماه نسبت به تهیه و ابلاغ دستورالعمل ناظر به اعطای امتیازات و مشوقهای لازم در راستای دانش بنیان شدن و یا توسعه دانش بنیانی به شرکتهای بزرگ فعال در حوزه تحقیق و توسعه فناوری و نوآوری صنعت نفت در چهارچوب قوانین و مقررات اقدام نماید.
ماده 22 - وزارت نفت موظف است نسبت به کاهش مخاطرات زیست محیطی و تضمین سلامت نیروی انسانی مرتبط با اولویت استفاده از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان اقدام نماید.
ماده 23- وزارت نفت به تشخیص خود و با همکاری وزارت آموزش و پرورش و به منظور تأمین نیروی انسانی ماهر برای مناطق نفت خیز نسبت به احداث و تجهیز 50 هنرستان فنی و حرفهای در مناطق نفتی اقدام مینماید.
ماده 24- به منظور تحقق ارتقای بهره وری هدف گذاری شده در این آیین نامه، وزارت نفت موظف است شاخصهای بهره وری متناسب را تا پایان تیرماه سال 1401 به سازمان ملی بهره وری ایران ارائه و به تأیید سازمان مذکور برساند.
ماده 25- وزارت نفت موظف است در مقاطع زمانی سه ماهه گزارش اقدامات و عملکرد شاخصهای بهره وری را به سازمان ملی بهره وری ایران ارائه و این سازمان پس از بررسی و تأیید گزارش ارتقای بهره وری مربوط به این آیین نامه را به سازمان برنامه و بودجه کشور جهت تخصیص اعتبار ارائه نماید.
0 دیدگاه